Theo Hiệp hội Gỗ và Lâm sản, xuất khẩu gỗ của Việt Nam trong năm 2017 có khả năng đạt mức 8 tỷ USD. Vượt chỉ tiêu đề ra từ đầu năm là 7 – 7,5 tỷ USD.
Chế biến gỗ. Ảnh: Thanh Vũ/TTXVN
Đây là thông tin ông Nguyễn Tôn Quyền, Phó chủ tịch, Tổng thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam cho biết sáng ngày 5/10.
Theo ông Tô Xuân Phúc chuyên gia Tổ chức nghiên cứu rừng (Forest Trends), trong 6 tháng đầu 2017, kim ngạch xuất khẩu gỗ Việt Nam đạt gần 3,7 tỉ USD. Nếu duy trì được đà tăng trưởng như hiện nay, kim ngạch xuất khẩu trong năm 2017 có thể đạt con số 8 tỷ USD. Hầu hết tăng trưởng thể hiện mạnh mẽ tại những thị trường tiêu thụ truyền thống của Việt Nam như Hoa Kỳ, Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc.
Tuy nhiên, đã có những tín hiệu cho thấy các thị trường truyền thống này đang thay đổi chính sách vĩ mô để kiểm soát chặt chẽ các mặt hàng gỗ nhập khẩu.
Trong nhóm gỗ nguyên liệu, bao gồm gỗ tròn và xẻ, là nhóm mặt hàng chủ đạo trong cơ cấu mặt hàng gỗ nhập khẩu vào Việt Nam. Gỗ từ nguồn này có vai trò to lớn, trực tiếp góp phần giúp ngành chế biến gỗ Việt Nam tiếp tục mở rộng và tăng trưởng. Hàng năm, Việt Nam nhập khẩu khoảng 4 – 5 triệu m3 gỗ nguyên liệu quy tròn, với kim ngạch nhập khẩu đạt trên 1 tỉ USD, tương đương khoảng 20 – 30% giá trị kim ngạch xuất khẩu.
Trong 6 tháng đầu 2017, tổng kim ngạch nhập khẩu gỗ tròn và xẻ của Việt Nam lên tới gần 760 triệu USD. Nguồn cung gỗ nguyên liệu đa dạng, cả về chủng loại loài nhập khẩu và số lượng quốc gia, được chia làm 2 nhóm chính.
Nhóm thứ nhất bao gồm các loài gỗ tự nhiên có nguồn gốc từ các quốc gia nhiệt đới thuộc Tiểu vùng sông Mê Kông và Châu Phi. Cung từ nguồn này thường được coi là có độ rủi ro cao về tính pháp lý. Đây cũng là nguồn cung không ổn định, nguyên nhân chính là do thay đổi chính sách về khai thác và thương mại gỗ nguyên liệu tại các quốc gia này.
Nhóm thứ hai bao gồm các loại gỗ có nguồn gốc từ các quốc gia như Hoa Kỳ, khu vực châu Mỹ La Tinh và Châu Âu. Cung gỗ từ nguồn này chủ yếu là các loài gỗ có độ rủi ro về tính pháp lý thấp và lượng cung đạt mức ổn định rất cao. Lượng nhập khẩu của hai nhóm vào Việt Nam gần tương đương.
Bên cạnh đó, viêc mở rộng và phát triển của ngành gỗ hiện nay đang phải đối mặt với một số khó khăn, trong đó đặc biệt phải kể đến cạnh tranh về nguồn gỗ nguyên liệu. Cạnh tranh thể hiện cả về nguồn cung nguyên liệu nhập khẩu và nguồn cung từ trong nước.
Chính sách cấm khai thác gỗ rừng tự nhiên của Chính phủ Trung Quốc cộng với chính sách siết chặt việc khai thác, thương mại và xuất khẩu gỗ nguyên liệu tại một số quốc gia cung gỗ rừng tự nhiên từ rừng nhiệt đới làm gia tăng cạnh tranh về cung toàn cầu, trong đó bao gồm một số công ty nhập khẩu của Việt Nam. Cạnh tranh về nguồn cung nguyên liệu trong nước đặc biệt gay gắt đối với gỗ rừng trồng và gỗ cao su, giữa các công ty ty chế biến đồ gỗ với công ty chế biến dăm gỗ và giữa công ty trong nước với công ty nước ngoài, điển hình là Trung Quốc.
Tháng 5/2017, sau tiến trình đàm phán kéo dài 6 năm Chính phủ Việt Nam đã chính thức kí tắt Hiệp định Đối tác tự nguyện (gọi tắt là FLEGT VPA) với EU. Thực thi Hiệp định này tại Việt Nam trong tương lai sẽ đảm bảo rằng toàn bộ các sản phẩm gỗ nằm trong danh mục đã được thống nhất giữa chính phủ Việt Nam và EU, bao gồm cả các sản phẩm tiêu thụ tại thị trường nội địa và các sản phẩm xuất khẩu là các sản phẩm hợp pháp.
Ký kết FLEGT VPA là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, có thể tạo ra những thay đổi căn bản ngành chế biến gỗ của Việt Nam, cho cả thị trường nội địa và thị trường xuất khẩu, bao gồm cả các quốc gia cung gỗ nguyên liệu cho Việt Nam và các quốc gia tiêu thụ gỗ và sản phẩm gỗ từ Việt Nam.
Chính phủ Việt Nam thể hiện cam kết với việc loại bỏ các sản phẩm gỗ có nguồn gốc từ gỗ bất hợp pháp thông qua Hiệp định FLEGT VPA diễn ra trong bối cảnh ngành chế biến gỗ của Việt Nam tiếp tục phát triển. Năm 2016 tổng kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam đạt khoảng 6,8 tỉ USD.
H.V/Báo Tin Tức